S R Dalvi (I) Foundation

वेळ व्यवस्थापन म्हणजे काय?

What is Time Management?

पूर्ण दिवसात पुरेसा वेळ मिळाला नाही असे तुम्हाला कधी वाटते का?

आपल्या सर्वांना दिवसाचे सारखेच २४ तास मिळतात. काही लोक इतरांपेक्षा त्यांच्या वेळेपेक्षा अधिक काम करतात असे का दिसते? याचे एकच उत्तर आहे ते म्हणजे वेळेचे चांगले व्यवस्थापन. टाइम मॅनेजमेंट म्हणजे तुमचा वेळ वेगवेगळ्या अ‍ॅक्टिव्हिटीमध्ये कसा विभागायचा याचे आयोजन आणि नियोजन करण्याची प्रक्रिया आहे. एकदा का वेळचे व्यवस्थापन तुम्हाल जमले की तुम्ही कमी वेळेत अधिक हुशारीने काम कराल. आणि हे मुळीच कठीण नाही. सर्वोच्च यश मिळविणारे त्यांचा वेळ अत्यंत चांगल्या प्रकारे व्यवस्थापित करतात.

वेळेचे चांगले नियोजन केल्यास आपण कुठलेही काम कमी वेळेत आणि कमी तणावात करू शकतो. वेळेचे नियोजन केल्यास आपण आपली कार्यक्षमता आणि उत्पादक क्षमता वाढवू शकतो सोबतच कमी तणाव आणि जीवनात यश प्राप्त करू शकतो. एकंदरीत, आपला वेळ कसा सर्वोत्तम वापरायचा हे निवडण्याच्या आत्मविश्वासाने तुम्ही अधिक नीट नियोजन करू शकता.

कार्य पूर्ण करण्यासाठी वेळ मर्यादा सेट करा (Set a time limit): कार्ये पूर्ण करण्यासाठी वेळेची मर्यादा सेट करणे आपल्याला अधिक केंद्रित आणि कार्यक्षम होण्यास मदत करते. प्रत्येक कार्यासाठी आपल्याला किती वेळ द्यावा लागेल हे ठरवण्यासाठी लहानसा अतिरिक्त प्रयत्न केल्यास संभाव्य समस्या उद्भवण्यापूर्वी ते ओळखण्यात देखील मदत होते. अशा प्रकारे आपण त्यांच्याशी वागण्याची योजना बनवू शकता. उदाहरणार्थ: समजा आपल्याला एखादे कोर्स करायचा आहे, तर आपण तो कोर्स किती वेळेत पूर्ण होईल आणि त्यानंतर आपल्याला त्यात उत्तम कामगिरी करण्यासाठी किती वेळ लागेल हे अगोदर निश्चित करणे गरजेचे आहे जर आपण वेळ निशचित नाही केली तर आपण त्यात कधीही यशस्वी होऊ शकत नाही.

कार्ये दरम्यान ब्रेक घ्या (Take breaks between tasks): विश्रांतीशिवाय बरीच कामे करताना, केंद्रित आणि प्रवृत्त राहणे कठीण आहे. आपले डोके साफ करण्यासाठी आणि आपणास रीफ्रेश करण्यासाठी कार्यांमधील थोड्या वेळाने विश्रांती घेत चला. थोडक्यात डुलकी घेणे , थोड्या वेळासाठी फिरायला जाणे किंवा ध्यान करणे वगैरे.

स्वत: ला व्यवस्थित करा (Organize yourself): अधिक दीर्घावधी कालावधीच्या व्यवस्थापनासाठी आपल्या कॅलेंडरचा उपयोग करा. प्रकल्पांसाठी किंवा संपूर्ण प्रकल्प पूर्ण करण्यासाठी भाग असलेल्या कार्यांसाठी मुदत लिहून द्या. विशिष्ट कार्यांमध्ये समर्पित करण्यासाठी कोणते दिवस सर्वोत्तम असतील याचा विचार करा. उदाहरणार्थ: जर आपल्याला आपला नफा जाणून घ्यायचा असेल तर त्यासाठी योग्य त्या लोकांना अगोदरच मिटिंग पाठवून बोलवून घेणे.

अनावश्यक कामे / क्रियाकलाप काढा( Remove non essential tasks): जादा क्रियाकलाप किंवा कामे काढून टाकणे महत्वाचे आहे. काय महत्वाचे आहे आणि आपल्या वेळेस योग्य आहे काय ते ठरवा. अनावश्यक कामे / क्रियाकलाप काढून टाकल्याने आपला बराच वेळ वाचू शकतो.

भावी तरतूद (Plan ahead): आपल्याला काय करण्याची आवश्यकता आहे – त्या दिवशी काय करणे आवश्यक आहे याची स्पष्ट कल्पना घेऊन आपण दररोज प्रारंभ करत असल्याचे सुनिश्चित करा. प्रत्येक वर्क डेच्या शेवटी, सवय लावण्याचा विचार करा आणि पुढच्या वर्क डेसाठी आपली “करण्यासारखी” यादी लिहा. त्या मार्गाने आपण दुसऱ्या दिवशी सकाळी चांगली सुरुवात करू शकतात.

Scroll to Top