कृषी अभियंता कसे व्हायचे?

How to become an agricultural engineer?

कृषी अभियांत्रिकी ही अभियांत्रिकीची एक शाखा आहे जी कृषी यंत्रसामग्रीची रचना, विकास आणि सुधारणेशी संबंधित आहे. कृषी अभियंते कृषी तंत्र सुधारण्यासाठी किंवा शेतीशी संबंधित व्यवसायांना मदत करण्यासाठी यांत्रिक अभियांत्रिकी, सिव्हिल इंजिनीअरिंग , अन्न विज्ञान अभियांत्रिकी, रासायनिक अभियांत्रिकी , सॉफ्टवेअर अभियांत्रिकी इत्यादी विविध शाखांचा वापर करतात. ट्रॅक्टर आणि इतर शेतीची साधने सुरू झाल्यानंतर कृषी अभियांत्रिकीकडे बरेच विद्यार्थी आकर्षित झाले आहेत.

अभ्यासक्रम:
डिप्लोमा, बी.टेक, बीई, एम.टेक, एमएस, पीजी डिप्लोमा, पीएच.डी.
कृषी अभियांत्रिकी नोकऱ्या वरिष्ठ कृषी पर्यवेक्षक, शेतजमीन रचनाकार, कृषीशास्त्रज्ञ, संशोधक, बियाणे तज्ञ, मृदा निरीक्षक, पीक निरीक्षक
कालावधी – बी टेक – 4 वर्षे , एम टेक / एमएस – 2 वर्षे , पीएचडी – 3 ते 5 वर्षे

कृषी अभियांत्रिकी म्हणजे काय?
कृषी अभियांत्रिकी हे बायोसिस्टम अभियांत्रिकी म्हणूनही ओळखले जाते. कृषी अभियांत्रिकी हे कृषी उद्दिष्टे पूर्ण करण्यासाठी विज्ञान आणि डिझाइन तत्त्वांचा अभ्यास आणि वापर करण्याचे क्षेत्र आहे. हे मेकॅनिकल, सिव्हिल, इलेक्ट्रिकल, फूड सायन्स, पर्यावरण, सॉफ्टवेअर आणि केमिकल इंजिनिअरिंगमधील विविध विषयांचे मिश्रण आहे. हे शेतीमध्ये तंत्रज्ञान एकत्रित करण्याचे शास्त्र आहे. कृषी अभियंते शेत आणि कृषी व्यवसाय उपक्रमांची कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी तसेच नैसर्गिक आणि नूतनीकरणक्षम संसाधनांची शाश्वतता सुनिश्चित करण्यासाठी कार्य करतात.

कृषी अभियंता होण्यासाठी तुमच्याकडे खालील पर्याय उपलब्ध आहेत-

तुम्ही BE/B.Tech मधून कृषी पदवी घेऊ शकता.
तुम्ही ME/MTech मध्ये कृषी विषयात पदव्युत्तर पदवी मिळवू शकता.
तुम्ही Agri Business Management मध्ये MBA देखील करू शकता.
तुम्ही फूड प्रोसेसिंगमध्ये डिप्लोमा देखील पास करू शकता.
तुम्ही कृषी पदविका अभ्यासक्रमही करू शकता.

कृषी अभियंता कसे व्हायचे?

कृषी अभियंता होण्यासाठी विज्ञान शाखेत बारावी चांगल्या गुणांनी उत्तीर्ण होणे आवश्यक आहे.
बारावीनंतर कॉलेजमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी तुम्हाला प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागेल. मात्र, काही महाविद्यालये बारावीच्या गुणांच्या आधारे प्रवेशही देतात.
प्रवेश परीक्षेतील गुणांच्या आधारे तुम्हाला महाविद्यालयात प्रवेश मिळेल.
पदवी पूर्ण केल्यानंतर कृषी अभियंता म्हणून करिअर करता येते.
B.Tech नंतर M.Tech देखील निवडू शकता.
M.Tech नंतर पीएचडी करून संशोधन क्षेत्रात करिअर करू शकता.

कृषी अभियांत्रिकीसाठी परदेशातील शीर्ष विद्यापीठे
जगभरात अनेक विद्यापीठे आणि महाविद्यालये आहेत, जी कृषी अभियांत्रिकीमध्ये उच्च पदवी आणि पदविका अभ्यासक्रम देतात, ज्याचा उद्देश कृषी क्षेत्राला चालना देणे आणि शेतीसाठी नवीन तंत्रज्ञान विकसित करणे आहे.

Wageningen विद्यापीठ आणि संशोधन
कॅलिफोर्निया विद्यापीठ
स्वीडिश कृषी विज्ञान विद्यापीठ
Agroperistech, पॅरिस, फ्रान्स
कॉर्नेल विद्यापीठ
अल्बर्टा विद्यापीठ
स्टॅनफोर्ड विद्यापीठ
इम्पीरियल कॉलेज लंडन
ग्लासगो विद्यापीठ, यूके
सदर्न क्वीन्स आयलंड युनिव्हर्सिटी, ऑस्ट्रेलिया

कृषी अभियांत्रिकीसाठी भारतातील शीर्ष महाविद्यालयांची यादी खाली दिली आहे-

IIT: इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी, दिल्ली
वस्त्र तंत्रज्ञान महाविद्यालय, पश्चिम बंगाल
मुंबई विद्यापीठ, महाराष्ट्र
एमिटी युनिव्हर्सिटी, उत्तर प्रदेश
वेल्लोर इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी (VIT) वेल्लोर, तमिळनाडू
भारतीय अभियांत्रिकी विज्ञान आणि तंत्रज्ञान संस्था, पश्चिम बंगाल
मणिपाल अकादमी ऑफ हायर एज्युकेशन, कर्नाटक
वस्त्र विभाग, आयआयटी दिल्ली
एसएसएम इन्स्टिट्यूट ऑफ टेक्नॉलॉजी आणि पॉलिटेक्निक कॉलेज, तामिळनाडू
माहिती तंत्रज्ञान आणि व्यवस्थापन संस्था, नवी दिल्ली
एलडी कॉलेज ऑफ इंजिनीअरिंग, गुजरात

कृषी अभियांत्रिकीसाठी पात्रता खाली दिली आहे-

कृषी अभियांत्रिकीमध्ये बॅचलर कोर्स करण्यासाठी, तुम्ही विज्ञान शाखेत किमान 50% गुणांसह 10+2 उत्तीर्ण केलेले असावे.
कृषी अभियांत्रिकीसाठी, विद्यार्थ्यांना JEE Main , JEE Advanced , MHT CET , OJEE , BCECE यासारख्या प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण कराव्या लागतात. परदेशातील बॅचलर कोर्ससाठी, एखाद्याला SAT किंवा ACT परीक्षा उत्तीर्ण करणे आवश्यक आहे.
कृषी अभियांत्रिकीमध्ये पदव्युत्तर पदवी घ्यायची असेल, तर बॅचलर पदवी असणे आवश्यक आहे.
परदेशात कृषी अभियांत्रिकी पदव्युत्तर पदवी कार्यक्रमात प्रवेश मिळवण्यासाठी विद्यार्थ्यांकडे चांगला GRE गुण असणे आवश्यक आहे.
तुम्हाला पीएच.डी.साठी अर्ज करायचा असेल, तर तुम्ही संबंधित अभ्यासक्रमात पदव्युत्तर पदवी उत्तीर्ण केलेली असावी.
भारतात पीएचडी अभ्यासक्रमासाठी प्रवेश घेण्यासाठी, तुम्हाला UGC-NET , TIFR, JRF – GATE किंवा राज्यस्तरीय प्रवेश परीक्षा उत्तीर्ण करावी लागेल.
इंग्रजी भाषेचे प्राविण्य म्हणून चांगला IELTS/ TOEFL स्कोअर आवश्यक आहे.
परदेशातील काही विद्यापीठे देखील काही विशिष्ट अभ्यासक्रमांसाठी 2 वर्षांच्या अनुभवाची मागणी करतात, ज्याचा कालावधी विद्यापीठानुसार बदलू शकतो.

परदेशात कृषी अभियांत्रिकीसाठी अर्ज प्रक्रिया
परदेशात कृषी अभियांत्रिकीसाठी अर्ज प्रक्रिया खाली दिली आहे-

संशोधन करा आणि तुमच्या आवडीनुसार योग्य कोर्स शोधा. यासाठी तुम्ही आमच्या Leverage Edu तज्ञांची मदत घेऊ शकता .
विद्यापीठाच्या अधिकृत वेबसाइटवर नोंदणी करा. UCAS वेबसाइटला भेट देऊन UK मध्ये प्रवेशासाठी नोंदणी करा . येथून तुम्हाला यूजर आयडी आणि पासवर्ड मिळेल.
User ID ने साइन इन करा आणि तुम्हाला निवडायचा असलेला कोर्स निवडा.
पुढील चरणात तुमची शैक्षणिक माहिती भरा.
शैक्षणिक पात्रतेसह IELTS , TOEFL , प्रवेश परीक्षेचा स्कोअर, SOP , LOR तपशील भरा .
मागील वर्षांची नोकरीची माहिती भरा.
नोंदणी शुल्क भरा.
शेवटी अर्ज सबमिट करा.
काही विद्यापीठे निवड झाल्यानंतर आभासी मुलाखतीसाठी आमंत्रित करतात.

आवश्यक कागदपत्रे-
कृषी अभियांत्रिकीमध्ये प्रवेश घेण्यासाठी खालील कागदपत्रे असणे आवश्यक आहे

सर्व अधिकृत शैक्षणिक प्रतिलेख आणि ग्रेड कार्ड
पासपोर्ट आकाराचा फोटो
पासपोर्ट फोटो कॉपी
व्हिसा
अद्ययावत व्यावसायिक रेझ्युमे
इंग्रजी भाषा प्रवीणता चाचणी स्कोअर
शिफारस पत्र किंवा LOR
उद्देशाचे विधान
आम्ही तुम्हाला आकर्षक SOP आणि LOR तयार करण्यात देखील मदत करतो , जेणेकरून तुमचा अर्ज कोणत्याही अडचणीशिवाय पटकन निवडला जाईल.

कृषी अभियांत्रिकी अभ्यासक्रमात प्रवेश घेण्यासाठी प्रवेश परीक्षेची यादी खाली दिली आहे-

जेईई मेन
जेईई प्रगत
MHT CET
OJEE
BCECE
आसाम CEE
UPSEE
आला
केसीईटी

कृषी अभियंता म्हणून करिअरची व्याप्ती
शेती हा भारतीय अर्थव्यवस्थेचा कणा मानला जातो. सरकारने अलीकडेच कृषी आणि संबंधित तंत्रज्ञानाला चालना देण्यासाठी अनेक कार्यक्रम सुरू केले आहेत. परिणामी, कृषी अभियांत्रिकी हे एक वेगळे शास्त्र म्हणून उदयास आले आहे. भारतातील अनेक कृषी संस्था कृषी आणि त्याच्या अनुप्रयोगांमध्ये स्वारस्य असलेल्या विद्यार्थ्यांना उच्च दर्जाचे शिक्षण देतात. कृषी अभियांत्रिकीचे शिक्षण घेतल्यानंतर तुम्ही कृषी अभियंता, कृषी निरीक्षक, फार्म शॉप व्यवस्थापक, खाद्य आणि पेय पर्यवेक्षक म्हणून करिअर करू शकता.