Topic:

Russia Ukraine War: Can returning students from Ukraine complete their MBBS education in India?

यूक्रेनमध्ये उद्भवलेल्या युद्ध परिस्थितीमुळे भारतातील विद्यार्थी तेथे अडकल्याने चिंतेचे वातावरण निर्माण झाले आहे. मात्र आता त्या अडकलेल्या विद्यार्थ्यांना आपल्या मायदेशी आणण्याची व्यवस्था करण्यात आलेली आहे. आता उत्तराखंडचे फक्त 17 विद्यार्थी युक्रेनमध्ये युद्धग्रस्त देशात अडकले आहेत, जे लवकरच तिथून सुखरूप बाहेर पडतील अशी अपेक्षा आहे. आतापर्यंत 235 विद्यार्थी भारतात पोहोचले आहेत, तर उर्वरित विद्यार्थी युक्रेनच्या सीमेला लागून असलेल्या देशांमध्ये सुरक्षित आहेत. रशिया-युक्रेन युद्धाच्या 11 व्या दिवसापर्यंत, उत्तराखंडमधील बहुतेक विद्यार्थी आता त्यांच्या घरी परतले आहेत. 
रशिया-युक्रेन युद्ध सुरू झाल्यानंतर तेथे अडकलेल्या विद्यार्थ्यांची सुटका करण्याच्या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून राज्य सरकारने केंद्र सरकारला एकूण 292 विद्यार्थ्यांची यादी दिली होती, त्यापैकी 235 विद्यार्थी सुखरूप परतले आहेत. रविवार संध्याकाळ. त्यापैकी 34 विद्यार्थी एकट्या रविवारी परतले.आपत्ती व्यवस्थापन विभागाच्या म्हणण्यानुसार, उर्वरित सुमारे 40 विद्यार्थी आता युक्रेनची सीमा ओलांडून इतर देशांच्या सुरक्षित सीमेवर पोहोचले आहेत, तेथून ते एक-दोन दिवसांत भारतात पोहोचण्याची शक्यता आहे. अशाप्रकारे, आता युक्रेनमध्ये फक्त 17 लोक उरले आहेत, जे सर्व सुरक्षित आहेत. प्रत्येकाला त्यांच्या घरी पोहोचण्याची आणि दिल्ली मुंबईत राहण्याची मोफत व्यवस्था राज्य सरकारने केली आहे.
आता प्रश्न उभा राहिला आहे की, यूक्रेनवरुन भारतात आणलेल्या विद्यार्थ्यांच्या पुढच्या शिक्षणाचे काय? भारतात परतणाऱ्या वैद्यकीय विद्यार्थ्यांचा अभ्यास कसा पूर्ण होईल? जर ते युक्रेनियन विद्यापीठात परत येऊ शकले नाहीत तर त्यांना पदवी कशी आणि कोठून मिळेल? त्यांना भारतातील कोणत्याही वैद्यकीय महाविद्यालयात प्रवेश मिळू शकेल का? या प्रकरणी मेडिकल कौन्सिल ऑफ इंडिया (MCI) आणि राष्ट्रीय वैद्यकीय आयोगाच्या तरतुदी काय आहेत? या विद्यार्थ्यांसाठी भारत सरकार काय नियोजन करत आहे? अधिकृत सूत्रांनी यासंदर्भात माहिती दिली आहे जाणून घेऊयात याबद्दल अधिक सविस्तर. 
नॅशनल मेडिकल कमिशनचे (NMC) फॉरेन मेडिकल ग्रॅज्युएट्स (FMG) बाबतचे नियम अतिशय कडक आहेत. सध्या, अशी कोणतीही तरतूद नाही ज्यामुळे परदेशात शिकणाऱ्या वैद्यकीय विद्यार्थ्यांना भारतात येऊन त्यांचे शिक्षण पूर्ण करता येईल. इतर देशातून किंवा विद्यापीठातून एमबीबीएस पूर्ण करतानाही अडचणी येतात. पण सध्याच्या परिस्थितीत भारत सरकार आणि आरोग्य मंत्रालय हे नियम शिथिल करणार का? 
सूत्रांनी दिलेल्या माहितीनुसार, NMC, आरोग्य मंत्रालय, परराष्ट्र मंत्रालय (MEA) आणि NITI आयोगाचे वरिष्ठ अधिकारी या विषयावर लवकरच आढावा बैठक घेणार आहेत. सध्याच्या परिस्थितीत मानवतावादी आधार आणि संवेदनशीलता दाखवून पर्याय शोधले जात आहेत.सध्याची परिस्थिती पाहता यूक्रेनमधून परतलेले विद्यार्थी पुन्हा तिथे जाऊन त्यांच उरलेल शिक्षण पूर्ण करतील अशी शंकाच आहे. मात्र इथल्या सरकारने त्यांच्यासाठी काही तरी करावे अशी इच्छा आहे. त्यानुसार जर यावर मार्ग काढण्याचा विचार केला तर या विद्यार्थ्यांना भारतातील मेडिकल महाविद्यालयात प्रवेश देता येऊ शकतो त्यांनतर त्याना ग्रामीण भागात प्रॅक्टीस संधी देता येऊ शकतो. मात्र सध्या तरी अपवादात्मक परिस्थिती लक्षात घेऊन संवेदनशीलतेने निर्णय घेतला जाईल. याबाबत आरोग्य मंत्रालय आणि महापालिकेत चर्चा सुरू झाली आहे.